Uzmanlar 2016’da Türkiye’de CEO maaş aralığının 350 bin – 3 milyon TL arasında geniş bir yelpazede olacağını öngörüyor.
Yeni yıl başlarken büyük şirket ve holdinglerin üst düzey yöneticilerinin 2016’da gelirleri ne olacak sorusu da konuşulmaya başlandı. Türkiye’de bir CEO yılda ortalama 1-1,5 milyon TL kazanıyor, genel müdür yardımcılarının geliri ise 350 bin-850 bin TL arasında değişiyor. Türkiye’nin en büyük ilk 100 şirketinde ise CEO maaşları bu rakamların üstünde seyrediyor. Türkiye’de üst yönetimdeki ücret makası henüz ABD’deki kadar çok açılmış değil ama fark büyüyor. Ücret artışına paralel olarak fark daha da artarken, üst yönetimdeki ücret makası bankacılık, finans, bilişim, telekom ve enerji gibi kârlı sektörlerde daha hızlı açılıyor. PageGroup Genel Müdürü Hugo Campo, “Page Executive” bölümlerindeki CEO görüşmelerine dayalı olarak yaptıkları araştırmaların sonuçlarını aktarırken “Türkiye’nin en büyük ilk 100 şirketinin CEO’ları yıllık 1 milyon TL ile 1,5 milyon TL arasında maaş alabiliyor.
İş dünyası geneline baktığımızda ise şirket CEO’ları yıllık ortalama net 690 bin TL kazanıyor” diyor.
2016 için üst düzey yöneticilerin baz maaşlarında ise Campo, yüzde 5’ten fazla artış beklemiyor. Bonus tarafında ciddi artışlara dikkat çekiyor. Campo, “Üst yönetimdeki ücret, sektörün ve şirketin kârlılığına, yapısına, cirosuna, genel müdürün bonusuna, kâr payına ve ek gelirlerine göre değişiyor. 2016 yılı için genel olarak öngörülen enflasyonun üzerinde artış beklenmiyor. Özellikle siyasi konjonktür işvereni biraz tedirgin ediyor. Ancak piyasa koşullarında yavaş ama istikrarlı gelişme görüyoruz. 2016’da ciro artışı beklentisi hakim. CEO maaş aralıkları değişken. Bu aralık 350 bin – 3 milyon TL arasında geniş bir yelpaze oluşturuyor” diyor.
SEKTÖRLERE GÖRE ARTIŞ
Sektörel bazda bakıldığında 2016’da CEO maaşlarının inşaat ve sanayi alanında daha fazla olacağı konusunda uzmanlar hemfikir. Global ölçekte şirketlerin işe alım aktivitelerine bakıldığında işe alımların başladığını söylemek mümkün. İmalat endüstrisi, perakende, inşaat ve ihracat yapabilen sanayi dallarında üst düzey yöneticilerin maaşlarının yüzde 5 ve üstü oranlarda artacağı öngörüsü hakim. Bu sektörleri telekom, teknoloji, hızlı tüketim takip ediyor. Listeye en son enerji ve inşaat sektörü de ekleniyor. CEO’ların kazançları genel ekonomik göstergeler, yaratılan katma değer ve bulunduğu sektörün yıldızının parlaması gibi etkenlere göre artış ya da düşüş gösteriyor. Secretcv.com’un, 2016 yılı zam oranlarına yönelik düzenlediği araştırmaya göre ise CEO maaşlarının en fazla zam göreceği alan yüzde 12,5 ile holdingler olurken en düşük zam ise yüzde 4 ile gayrimenkul sektöründe yaşanacak.
YÜKSEK RİSK ALAN DAHA FAZLA KAZANIYOR
CEO’nun iş dünyasında ünlü ve tanınan biri olması alt kademesindeki yöneticilerle ücret farkını artıran diğer faktör. İsim yapmış genel müdürlerin maaşları ile genel müdür yardımcıları arasında ciddi fark var. Ama en büyük fark genelde yan haklarda gerçekleşiyor. Üst yönetimdeki ücret makası, sektörün ve şirketin kârlılığına, güçlü sermaye yapısına, cirosuna, genel müdürün bonusuna, kár payına ve ek gelirlerine göre değişebiliyor. Stanton Chase International Başkan Yardımcısı ve Stanton Chase Türkiye Yönetici Ortağı Çağrı Alkaya da bu noktaya dikkat çekiyor. Yatırım fonları ve bankaların diğer sektörlere göre daha ön planda olduğunu söylüyor ve yan haklarla ilgili şu bilgileri veriyor: “Makam otomobili, sağlık sigortası gibi yan haklarda çok değişiklik olmayacak. Sosyal ve bireysel gelişime yönelik programlar gelişti. Koçluk, mentorluk daha çok ön plana çıkacak. Bireysel emeklilik kanunu ile birlikte bu tarz yan olanaklar önem kazanacak. Sabit maaştan çok bonusların ağırlığı artacak”
Data Expert Yönetici Ortağı M.Yasin Altunkaya ise Türkiye’de CEO’ların brüt maaşlarının ortalama 700 bin TL ile 1.5 milyon TL arasında değiştiğini, bu rakamlara bonusun da eklendiğini söylüyor. Altunkaya, “CEO’ların yıllık toplam paketleri 500 bin dolar ile 1 milyon dolar arasında değişiyor. Holding ve banka CEO’ları aldıkları rekor ücretlerle, ilk sıralarda yer alıyor” diyor. Altunkaya, CEO ücretlerinin enflasyona bağlı olarak değişiklik göstermediğine dikkat çekiyor. CEO’ların kazançlarının genel ekonomik göstergeler, yaratılan katma değer ve bulunduğu sektörün yıldızının parlaması gibi etkenlere göre artış ya da düşüş gösterdiğini ancak yıldan yıla CEO’nun yönettiği ekiplerin maaşlarının enflasyona göre değişiklik gösterdiği için hiyerarşiden dolayı ücretlerin etkilendiğine değiniyor.
Altunkaya Türkiye’deki CEO ücretlerini ABD ve Avrupa’yla kıyaslayarak şunları söylüyor: “ABD ve Avrupa’daki CEO’ların maaşları ve gelirleri toplam paket olarak Türkiye’nin çok üzerinde. Bu ülkelerde hisse opsiyonu uygulaması yaygın ve performans primlerinin büyük bölümü hisse opsiyonundan geliyor. Bir diğer gerçek ise şirket büyüklüklerinin bizim ülkemizle kıyaslanamayacak ölçülerde olması. Şirket büyüklükleri, ciro, hisse değerlerindeki artış ve bu artışın hisse opsiyonu olarak ücretlere yansıması gibi faktörler aradaki ücret farkını doğuruyor.”
AVRUPA’DA EN YÜKSEK ÜCRET İSVİÇRE’DE
Avrupa’nın en büyük 100 şirketinde CEO’ların yıllık baz ücreti 1 milyon 150 bin euro ile 1 milyon 506 bin euro arasında değişiyor. Listenin tam ortasında yer alan şirketin (medyan) CEO’sunun yıllık baz ücreti ise 1 milyon 277 bin euro. Bonuslar, yan haklar, hisse kazançları eklendiğinde ise en yüksek yıllık CEO geliri 6,9 milyon euro’ya, en düşüğü ise 3,6 milyon euro’ya kadar çıkıyor. Towers Watson danışmanlık şirketinin son mali yılın verilerine dayanarak yaptığı araştırmaya göre, bu rakam önceki yılın rakamlarının az da olsa gerisinde. Şirketlerin yüzde 60’ının CEO’larının baz ücretine geçen mali yılda zam yapmadığı dikkat çekiyor.
Yıllık gelirleri 17 milyar euro ile 59 milyar euro arasında değişen şirketlere sektörel bazda bakıldığında, sağlık sektöründeki CEO’ların en yüksek ücreti aldığı görülüyor. Onu tüketici ürünleri/hizmetleri ve petrol/gaz sektörleri izliyor. Bu üç sektörde ücretler önceki yılın gerisinde kalırken, teknoloji/telekom, banka/sigorta ve sanayi sektörlerinde CEO ücretleri artış gösteriyor. Araştırmaya göre Avrupa’da CEO’ların en yüksek ücret aldığı ülke İsviçre. Onu Birleşik Krallık ve İspanya takip ediyor. Benelüks ülkeleri, Almanya, İtalya, Fransa, Kuzey ülkeleri şeklinde devam eden listeye göre İsviçre, İspanya ve Almanya’da ücretler önceki yıla göre gerilerken diğerlerinde artış kaydetmiş. Toplam ücret içerisinde baz ücretin payının en yüksek olduğu yer ortalama yüzde 64 ile Kuzey ülkeleri. Bu payın en düşük olduğu (yüzde 20) Benelüks ülkelerinde, CEO ücretinin yüzde 23’ünü bonuslar, yüzde 57’sini hisse kazançları oluşturuyor.
Kaynak: Fortune
