Öncelikle zor ve yetenek isteyen bir konu olduğunun farkındayım. Organizasyon yapılandırmasında en önemli ve ilk etken olması gerekiyor. Fakat çevresel gözlemler nedeniyle önemsiz bir konu gibi göründüğünü düşünüyorum. Bunu düzeltebilmek adına bu yazıyı yazma gereği duydum.
Delegasyon işlemi olaylara yön vermek olarak algılanabilir. Süper kahraman olmadığımıza göre tek başına yapamayacağımız işleri paylaştırmak olarak konumlandırabiliriz. Önemli konu aslında burada ki paylaştırma fiili. Neticede işi ehline vermek deyimi tamda burada devreye giriyor. Önemsiz konularda veya önemsiz işlerde bile delegasyon bazen önemli olabiliyor. İşi yapabilen kişiyi bulmak, o işin yetkinliğine sahip kişinin başarabileceğine dair güven duymaktır.
Futbol sahasında bir teknik direktör olmak gibidir lider olmak. Kimi hangi mevkiide, nekadar süre, hangi taktikle oynatacağı teknik direktörün yeteneğiyle ilişkilidir. Her maç için farklı taktik, farklı kadro oluşturmak ve yerine göre oyuncu değişikliği yapmak delegasyonun başarısını getirir.
Delegasyon herzaman görev dağıtmak anlamına gelir. Fakat delegasyonun bir anlamıda görev toplamaktır. Yani gereksiz yere dağıtılmış görevleri, tanımlara uygun ve adaletli bir şekilde belirli kişilerde toplamaktır. Kişinin görev tanımlarında, olması gerekenden fazla iş yükü oluşturulmuş olabilir. Bu bazen küçülmeye giden firmalarda veya departmanlarda sıklıkla görmekte olduğumuz bir olaydır. Asıl önemli konu kişiye eklenen bu iş yükü basit olsa bile, kişinin elinde bulunan diğer önemli görevleri sağlıklı yapmasını engellediği gibi performansınıda kötü etkilemektedir. Dolayısıyla yapılan basit bir delegasyon hatası kişiye, göreve ve firmaya büyük zararlar verebilmektedir.
Önemli olan kısım hangi görevin veya sorumluluğun kime verileceği kısımdır. Burada yetenek ve yetkinlik bazlı sorgulama yapmak gereklidir. Sorulması gereken sorular: kişi bu sorumluluğu kaldırabilecek tecrübeye sahip mi? Veya tecrübesiz olsa bile görevi layıkıyla yerine getirebilecek potansiyelde mi? Bunu tespit edebilmek yetkinlik gerektiren bir olaydır.
Güvendiğiniz bir kişiye verdiğiniz görev başarısız olduğunda, yapılan hatadan dolayı sorumluluk hem kişide hemde delegasyonu hazırlayanda olur. Burada kişinin yetkinliğini gözlemleyememiş, iş gücünü tespit edememiş ve öngörülerinizin yetersiz olduğu kanatine varabilirsiniz.
Bravo başarısız oldunuz!
Bravo başarısız oldunuz!
Delegasyon projesi oluşturmak.
Büyüklüğüne göre görevlerde ve kurumlarda değişiklik gösteren sistemler hazırlanabilir. Veya gayri ihtiyari tanımlamalar yapılabilir. Veya büyük projeler için, delegasyon hazırlığı yapılması gerekmektedir. Sorumluluğun dağıtılacağı kişiler için mülakatlar yapılabilir. Kişilerin bu konuda daha önce sergiledikleri bir performans yok ise, onlara danışılıp bu anlamda projeye neler katabilecekleri sorgulanmalıdır. Burada delegasyonun temelini, kişilerin katkısıyla oluşturup bunun üzerinden bina etmiş oluruz.
Büyüklüğüne göre görevlerde ve kurumlarda değişiklik gösteren sistemler hazırlanabilir. Veya gayri ihtiyari tanımlamalar yapılabilir. Veya büyük projeler için, delegasyon hazırlığı yapılması gerekmektedir. Sorumluluğun dağıtılacağı kişiler için mülakatlar yapılabilir. Kişilerin bu konuda daha önce sergiledikleri bir performans yok ise, onlara danışılıp bu anlamda projeye neler katabilecekleri sorgulanmalıdır. Burada delegasyonun temelini, kişilerin katkısıyla oluşturup bunun üzerinden bina etmiş oluruz.
Görev paylaşımında bazı istisnai durumlar olabilmektedir. Mesela bireyin kanaat kullanarak gerçekleştireceği işlemler veya sorumluluklarda delgasyon yapılamaz. Kişin kendisinin gerçekleştirmesi gerekmektedir. Aksi halde çıkan sonuç görevin başarısız olmasına yol açar. Ayrıca delegasyon herzaman lider veya yönetici tarafından yapılmaz. Bazı durumlarda delegasyon için projeye katılan uygulayıcıların seçim yapması istenir. Özellikle yeni bir proje veya görev ise, tecrübeli olan kişinin dağılım yapması en mantıklı yol olur.
Yazı boyunca bazı imla hataları görürseniz hoşgörmenizi rica ederim. Ayrıca yazı boyunca birçok kez delegasyon kelimesini kullandım. Yazımı tamamlarken bir aforizma ürettim bile;
” Her Lider Delegasyon Yapamaz Ama Delegasyon Yapabilen Herkes Liderdir.”